W dniach 23-24 lutego 2023 r. uczniowie klas pierwszych wzięli udział w programie profilaktycznym Archipelag Skarbów, zorganizowanym w naszej szkole. To już kolejny rocznik, który miał możliwość uczestniczyć w tym niesamowitym przedsięwzięciu, będącym uzupełnieniem i wzmocnieniem programu profilaktyczno-wychowawczego realizowanego w Zespole Szkół.
Archipelag Skarbów to obecnie najbardziej wszechstronny spośród programów profilaktycznych skierowanych do młodzieży 14-, 15-, 16-letniej. Swą wysoką skuteczność zawdzięcza wykorzystaniu współczesnej wiedzy o efektywnych strategiach profilaktycznych, metodyce dostosowanej do wrażliwości współczesnej młodzieży, dbałości o wysoką jakość realizacji oraz nieustannym modyfikacjom i udoskonaleniom. Opracowany został tak, aby skutecznie zmieniać zachowania i postawy z szeregu obszarów problemowych jednocześnie.
W czwartek, w trakcie pierwszego mityngu, przedstawione zostały elementy wiedzy o miłości w kontekście zadań rozwojowych wieku dojrzewania. Trenerzy skupili się na obrazowym przedstawieniu pięknych, ale czasem groźnych sił, które budzą się we wnętrzu dojrzewającego człowieka. Pokazali pozytywne aspekty budzących się z nową siłą impulsów seksualnych oraz emocjonalno-uczuciowych związanych z zakochaniem, a także złością i gniewem. Przedstawili także groźne aspekty tych żywiołów, wskazując konkretne sposoby nauki oswajania tych sił i kierowania nimi. W sposób jasny pokazano, że oswajanie wewnętrznych sił jest możliwe tylko wtedy, gdy żyje się na trzeźwo. Korzystanie w wieku nastoletnim z alkoholu lub narkotyków powoduje zahamowanie rozwoju umiejętności radzenia sobie z emocjami oraz nabywania umiejętności społecznych.
W trakcie drugiego mityngu bliżej omówione zostały zagadnienia związane ze współżyciem seksualnym. Wyraźnie ukazano zarówno piękno seksualnej bliskości, jak i szeroki wachlarz konsekwencji wczesnych kontaktów seksualnych – od bezpośrednich konsekwencji emocjonalnych, poprzez konsekwencje związane z budowaniem przyszłych związków, aż po konsekwencje zdrowotne.
W sposób bardzo wyraźny przedstawiona została wiedza na temat niekorzystnego wpływu środków psychoaktywnych na zawieranie znajomości i budowanie relacji, a także siła presji rówieśniczej i sposoby asertywnego radzenia sobie z nią. Trenerzy podjęli problem zachowań agresywnych i uprzedmiatawiających – szczególnie w relacjach między chłopcami i dziewczętami.
Warto zwrócić uwagę na jedną z najbardziej unikalnych cech programu Archipelag Skarbów, jaką jest wykorzystanie w pracy z młodzieżą aktualnych wyników badań naukowych. Dzięki temu trenerzy programu mogą wpływać na przekonania normatywne młodych ludzi, co jest uważane za jedną z najskuteczniejszych strategii w profilaktyce młodzieżowej.
Wszystkie elementy związane z przekazywaniem wiedzy zostały przygotowane w postaci atrakcyjnych, udźwiękowionych prezentacji multimedialnych. W znaczący sposób zwiększyło to atrakcyjność programu i odbiór jego treści przez młodzież naszej szkoły.
Doświadczeni trenerzy prowadzący zajęcia skutecznie aktywizowali uczniów, którzy chętnie podejmowali się wykonywania zadań, np. dotyczących próby ćwiczenia umiejętności zdrowego radzenia sobie z charakterystycznymi dla okresu dojrzewania, silnymi impulsami uczuciowymi z trzech obszarów: seksualności, zakochania oraz złości i gniewu.
Mamy nadzieję, że ta symboliczna podróż w poszukiwaniu Archipelagu Skarbów stanie się dla naszej młodzieży inspiracją do wyboru właściwej drogi i nie pozwoli stracić z pola widzenia tego, co naprawdę w życiu ważne.
Katarzyna Połetek
Małgorzata Walczyk-Konat